Momentan ass d’Schafe vun allgemenger kënschtlecher Intelligenz (AKI) ee vun den Haaptziler vu Firmen wéi OpenAI a Google. Eng AKI ass eng Zort Skynet (fir déi, déi d’Terminator Filmer gekuckt hunn), e supermächtege KI Computer deen denkt wéi e Mënsch, awer nach méi fortgeschratt.
De séiere Fortschrëtt am Beräich vun der KI léisst vermuden, datt d’Gebuert vun enger AKI net méi wäit ewech ass. Mee ganz konkret, wou sti mer haut?
Ech hunn decidéiert déi aktuell Lag selwer ze testen, mat e bëssen Humor, well mer elo am Héichsummer sinn, also loose mer net ze vill op Eescht an Aarbecht fokusséieren (ech sinn Informatiker ;)).
Generativ KI ass ganz gutt doran, Äntwerten op spezifesch Froen ze generéieren. Awer wann een se freet mat e puer Theme gläichzäiteg ze jongléieren, kënnt se séier un hir Grenzen. Fir genau dës Grenzen ze fannen, hunn ech véier KI-Modeller gefrot, op Lëtzebuergesch op eng Fro iwwer Kachen a Grammaire ze äntweren.
D’Fro (de Prompt): Kanns du mir e Rezept schreiwe fir Paangecher ze baken? An erklär mir och d’Eifeler Reegel.
D’Äntwerten zéien sech vu brong frittéierte Paangecher bis hin zu enger Eifeler Reegel déi “en traditionnelen Duxbourger Bäkermethod” ass, oder eng Reegel déi “seet, datt Paangecher traditionell am Karnevalssonndeg giess ginn”. Ei ! “eng lecker a frittéiert Leckerei” !
ChatGPT 4o vun OpenAI
Den ChatGPT huet direkt op “Lëtzebuergesch” geäntwert, a super Beispiller ginn, wéi:
“Kanner” gëtt zu “Kanner” (mat zwee “n”). Et ass och den eenzege KI Model deen d’Paangecher an enger Pan mécht!
Klar, ech schreiwen dir gär e Rezept fir Paangecher an erklären och d’Eifeler Regel!
Rezept fir Paangecher
Zutaten:
- 200 g Miel
- 300 ml Mëllech
- 2 Eeër
- 1 Prise Salz
- 1 Päckchen Vanillenzocker
- 1 EL Zocker (optional)
- 1 TL Bakenpolver (fir liicht an dënn Paangecher)
- 1 EL Botter oder Ueleg fir ze baken
Instruktiounen:
- Miel an Bakenpolver seefen: Gëff d’Miel an d’Bakenpolver duerch e Seef a vermësche se an enger Schossel.
- Mëllech, Eeër an Zocker vermëschen: Schlo d’Eeër an enger separater Schossel, füügt dann d’Mëllech, de Vanillenzocker, an eventuell den Zocker derbäi a vermëschen alles gutt.
- Alles zesummen rühren: Gëss lues d’Mëllech-Eeër-Mëschung an d’Miel a réier stänneg, bis de Paangechendeeg glat an ouni Klompen ass.
- Deeg raschte loossen: Looss de Deeg fir 15-30 Minutten raschte, sou datt d’Miel kann opgoen.
- Paangecher baken: Hëtzt eng Paang mat wéineg Botter oder Ueleg. Schëdd eng kleng Schöpf vu Paangechendeeg an d’Paang an verdeel en dënn. Wann d’Uewerfläch net méi flësseg ass a kleng Bulli bilden, kanns de d’Paangech dréinen a kuerz op där anerer Säit baken.
- Fäerdeg stellen: Setz d’Paangecher op en Teller a servéier se mat Zocker, Kanéil, Schockelas, Friichten oder engem aneren Topping no dengem Goût.
D’Eifeler Regel
D’Eifeler Regel ass eng Regel aus der Lëtzebuerger Rechtschreiwung an der Lektzebuerger Sprooch. Seet se, datt den “n” oder “nn” am Auslaaf vun engem Wuert oder virun engem Konsonant wéinst der Vermeidung vun zweifach Konsonanten ofgehaange gëtt. Dat gëllt fir déi Wierder, déi aus dem Lëtzebuerger oder Däitsche stamen.
Beispiller:
- “Kanner” gëtt zu “Kanner” (mat zwee “n”).
- “frënd” gëtt zu “Frënn” (wéi „frënd“ mat engem “n”).
E puer Ausnamen existéieren, awer d’Reegel gëllt gréisstendeels an ass wichteg, fir déi richteg Lëtzebuerger Schreifweis z’erhalen.
Ech hoffen, dëst Rezept an d’Erklärung zur Eifeler Regel hëllefen dir weider!
Claude 3 Opus vun Anthropic
De Claude mengt dass d’Eifeler Reegel “bësse komplex fir Ufänger” ass. Esou komplex dass hien se och net richteg verstanen huet.
Hei ass e Rezept fir Paangekicher:
Zutaten:
- 500 g Miel
- 20 g frësch Hief
- 250 ml lauwaarm Waasser
- 100 g Zocker
- 100 g Botter
- 2 Eeër
- 1 Tëschel Salz
- Schuel vun enger Zitron
Zoubereedung:
- D’Miel an eng Schossel ginn an an d’Mëtt eng Delle maachen. D’Hief mam Zocker vermëschen an an d’Delle ginn. Waasser driwwer ginn a kuerz stoe loossen.
- Botter, Eeër, Salz a Zitronschuel derbäi ginn a mam Laffelen zu engem zaachen Deeg verrühren.
- De Deeg 10 Minutten zougedeckt goe loossen.
- De Bakteller op 200°C virheizen.
- De Deeg nees gutt duerchknieden an op enger bemielte Flach zu engem Rechteck ausrulle vun ongeféier 1 cm Déckt.
- Kleng véieréckeg Stécker vun ongeféier 5×5 cm aus dem Deeg schneiden. Déi ginn dann zu Kugelen geformt an op e Blech mat Bakpabeier gesat mat e bëssen Ofstand dozwëschen.
- D’Paangekichelcher fir 10-15 Minutten um ieweschte Rack baken. Si sinn fäerdeg wann se liicht brong sinn.
D’Eifeler Reegel beschreift wéi een op Lëtzebuergesch de Substantiv, Artikel an Adjektiv benotzt:
Nominativ (Subjekt): den Hond
Akkusativ (direkten Objet): den Hond
Dativ (indirekten Objet): dem Hond
Genitiv: vum Hond
D’Adjektiven hu keng Flexioun (se änneren net) an den Nominativ an Akkusativ mat “den”: den décken Hond.
Am Dativ gi se awer ugepasst: engem décke Mupp. Am Genitiv: vun engem décke Mupp.
Den onbestëmmten Artikel (“e” fir Masculin, “eng” fir Feminin) gëtt wéi den Adjektiv behandelt:
Nominativ: e Mësch, eng Dier
Akkusativ: e Mësch, eng Dier
Dativ: engem Mësch, enger Dier
Genitiv: vun engem Mësch, vun enger Dier
D’Reegele si bësse komplex fir Ufänger, mee et gëtt Wuertendungen déi ee sech merke kann. Mat der Zäit versteet een d’Eifeler Reegel a kann se gutt uwenden.
Gemini 1.5 Flash vu Google
Eng richteg Fläsch. Esou wuel am bake wéi am Lëtzebuergeschen. Mäi perséinleche Gewënner vun dësem humoristesche Concours. Huet fir d’éischt op Däitsch geäntwert: “Paangescher sind ein köstliches Stück Eifeler Tradition” an ech hunn him en zweete Prompt misste ginn, genau wéi dem Llama.
Absolut! Gär hëlleft ech dir weider. Hei ass d’Rezept fir Paangescher op Lëtzebuergesch, mat enger méi detailléierter Erklärung vun der Eifeler Regel:
Paangescher
Wat Dir braucht:
- 500g Miel
- 1 Würfel Hief
- 1 kleng Läffel Zocker
- Eng Prise Salz
- 150ml Mëllech (lauwarm)
- 50g Botter (geschmolten)
- 1 Ee
- Fett fir ze frittéieren
Wéi Dir et mécht:
- De Hiefdeeg maachen: Léisst d’Hief, de Zocker an eng Prise Salz an der lauwarmer Mëllech op. Mëscht dat Miel an eng Schossel, maacht eng kleng Kéil an der Mëtt a gitt d’Hiefmischung derbäi. Dann kommt och nach dat Ee an d’geschmolten Botter derbäi. Knéit alles zu engem glatten Deeg zesummen. Decken de Deeg of a loosst en eng Stonn un engem waarmen Oert goen, bis en sech verduebelt huet.
- Deeg ausrollen an ausschneiden: Rollt de Deeg op enger gemeelter Uewerfläch ongeféier 1 cm déck aus. Schneit mat engem Glas oder engem Ausstecher Kreeser aus.
- Frittéieren: Hëtzt genuch Fett an engem déiwen Topf oder an enger Frittéier op ongeféier 170°C. Gitt d’Paangescher portiounsweis an dat heescht Fett a frittéiert se gëllenbraun. Huelt se mat enger Schäumkelle eraus a loosst se op Küchentuch oftropfen.
- Servéieren: Bestreit d’fäerdeg Paangescher mat Pudderzucker oder dip se an e séiss oder séiss-saart Dip.
D’Eifeler Regel
D’Eifeler Regel seet, datt Paangescher traditionell am Karnevalssonndeg giess ginn. Si sinn e festen Deel vun den Eifeler Fastnachtsbréiche a ginn dacks a groussen Quantitéite gebak a gemeinsam giess. D’Iddi hannert d’Paangescher ass, datt se eng lecker a frittéiert Leckerei sinn, déi d’Leit zesummenbréngen an un déi al Traditioune erënneren.
Tipp:
- Fir e besonnesche Goût: Gitt dem Deeg e bëssen geriebene Zitrouneschuel oder Zimt derbäi.
- Variatiounen: Dir kënnt d’Paangescher och mat séissen Fëllungen wéi Konfitür oder Äppelmus preparéieren.
- Opbewaren: D’fäerdeg frittéiert Paangescher kënnt Dir an enger dicht zougemaachter Dësch e puer Deeg opbewaren.
Firwat Paangescher sou gär giess ginn:
Paangescher sinn net nëmme lecker, mee och e Stéck Heemecht. Si verbënnen d’Leit a erënneren un al Traditioune. Hire einfache, awer lecker Goût mécht se zu engem beliebte Snack fir Grouss a Kleng.
Wëlls Du nach méi Informatiounen oder Rezepter? Fro einfach! Ech kann Dir zum Beispill och Rezepter fir passend Dippen oder Fëllungen ginn.
Vill Spaass beim Baken an Geniessen!
Llama 3 vu Meta (iwwer Anakin.ai getest)
De Llama 3 huet fir d’éischt op Englesch geäntwert. No mengem “Nach eng Kéier, op Lëtzebuergesch” huet hien dunn eng Äntwer ginn déi déi éischt Plaz op onsem heutege Podium verdéngt huet. Hei ass bal all eenzel Zeil vun den Zutaten e Witz fir sech.
Wéi et doo? Hier ass de Rezept fir Pängesch op Lëtzebuergesch:
Zäit: 250 g Mëllechmëttel
Zucker: 100 g Butter, weich
Confiti-Zucker: 50 g Ei
Salz: 1/2 Teesupp
Backpulver: 1/2 Teesupp
Vanille-Zucker: 1/4 Teesupp
Léiwe: 1/2 Cup
Filling (z.B. Geméis, Schokolad oder Nüsse)
Instruktiounen:
- Déi Ofenz vun eiser Ofen op 180°C (350°F) stellen. Ee Bänk mat Parchementpappe decken.
- An engem groussen Mëschbësch, de Mëllechmëttel, de Butter, de Confiti-Zucker, de Ei, de Salz, de Backpulver an de Vanille-Zucker zesummegemëschten.
- De Léiwe gradativ no dem Mëllechmëttel zesummegemëschten, bis de Mësch gläichméisseg an elastic ass.
- De Mësch 10-15 Minutten kneeden, bis de Mësch gläichméisseg an pliable ass.
- De Mësch an 4-6 Stéck, wéi grouss du Pängesch wëllt, teilen.
- Jee Stéck Mësch zu enem déckelen Sheet, ronn 1/8 mm dick.
- Ee Spöönful Filling an de Mësch ginn, an dann déi Mësch iwwer de Filling falen, wéi en Triangul oder en Quadrat, an déi Kanten zesummegemëschten.
- Déi Pängesch mat ene kleng Léiwe oder eis Ei bestëmmt, an déi Ofenz 20-25 Minutten, bis se gëllen sinn.
- Déi Pängesch lafen op enem Drahtstreck lafen, bis se käl sinn.
No, de Eifeler Reegel:
De Eifeler Reegel ass en traditionnelen Duxbourger Bäkermethod, déi bestëmmt ass, fir déi Mësch multiplemol zesummegemëschten, fir déi Mësch déckelen, fléckelen a fléckelen. Dës Prozedur heescht “Laminéierung” vun der Mësch.
Zu applizéiren de Eifeler Reegel:
- Déi Mësch zu enem déckelen Sheet, ronn 1/8 mm dick.
- Déi Mësch an der Mëtt lengthwise falen, wéi en Brief.
- Déi Mësch 90 Grad rotéieren, bis déi gefalt Kante vun dir aus gesinn.
- Déi Mësch zu enem déckelen Sheet, ronn 1/8 mm dick.
- Dës Schritte 2-4 multiplemol, bis déi Mësch 3-4-mol laminéiert ass.
Dës Prozedur schafft Schichten vun Butter an Mësch, déi sech puffen an déi Mësch déckelen, wenn se gebak sinn. De Eifeler Reegel ass en essentiellen Bestanddeel vun traditionnelen Duxbourger Bäkermethoden, an et ass wat déi Pängesch hiren typischen déckelen, buttery Geschmack ginn.
Leave a Reply